Trong doanh nghiệp, yếu tố nhân lực luôn là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp vận hành và hoạt động hiệu quả. Do đó, quản trị nhân sự là lĩnh vực quan trọng đòi hỏi người làm trong lĩnh vực này phải có hiểu biết nhất định về đặc thù doanh nghiệp, có kỹ năng kết nối người lao động với doanh nghiệp và am hiểu các quy định pháp luật có liên quan. Vậy Quản trị Nhân sự là gì và quan điểm cho rằng “Quản trị Nhân sự – Nền tảng phát triển bền vững của mọi doanh nghiệp” có đúng hay không?
Thế nào là Quản trị Nhân sự?
Quản trị nhân sự là việc khai thác và sử dụng nguồn nhân lực của một tổ chức hay một doanh nghiệp với mục tiêu chính là quản lý và phát triển tài nguyên con người một cách hiệu quả, giảm thiểu việc lãng phí nguồn lực, qua đó hướng tới sự phát triển và thành công của doanh nghiệp. Trong bối cảnh hiện nay, việc quản lý con người, quản trị nhân sự là một lĩnh vực then chốt, đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý, khai thác và phát triển lực lượng nhân sự trong tổ chức, doanh nghiệp.
Tại sao Quản trị Nhân sự là nền tảng phát triển bền vững của mọi doanh nghiệp?
Để trả lời cho câu hỏi “Tại sao quản trị nhân sự là nền tảng phát triển bền vững của mọi doanh nghiệp”, bài viết sẽ phân tích dựa trên các chức năng nổi bật của quản trị nhân sự.
Giúp thu hút nguồn nhân sự:
Quản trị Nhân sự đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định và tuyển dụng người lao động nhằm đảm bảo về số lượng và chất lượng người lao động, với những tiêu chí phù hợp, “đúng người, đúng việc” tại doanh nghiệp.
Những người làm trong lĩnh vực Quản trị Nhân sự cần thực hiện phân tích công việc, từ đó cho biết doanh nghiệp cần tuyển thêm bao nhiêu người lao động và yêu cầu tiêu chuẩn đặt ra đối với từng ứng viên thế nào. Việc vận dụng tốt các kỹ năng như dự báo, hoạch định nguồn nhân sự, phân tích, phỏng vấn, thu thập, lưu giữ và xử lý các thông tin về nguồn nhân sự sẽ phản ánh mức độ hiệu quả trong việc thu hút nguồn nhân sự của doanh nghiệp.
Đào tạo và phát triển nguồn nhân sự:
Quản trị Nhân sự chú trọng trong việc nâng cao năng lực của người lao động, đảm bảo cho người lao động trong doanh nghiệp có các kỹ năng, trình độ hành nghề cần thiết để hoàn thành tốt công việc được giao và tạo điều kiện cho người lao động được phát triển tối đa năng lực cá nhân.
Khi doanh nghiệp có bất kỳ sự thay đổi nào trong nhu cầu sản xuất, vận hành doanh nghiệp hoặc mở rộng quy mô phát triển thì việc đào tạo và lập các kế hoạch điều phối nhân sự linh hoạt chính là minh chứng rõ ràng của việc doanh nghiệp đang vận dụng chức năng quản trị nhân sự vào hoạt động kinh doanh.
Duy trì nguồn nhân sự:
Đây là chức năng được đánh giá là một trong những chức năng cốt lõi của hoạt động quản trị nhân sự, bởi nó tập trung vào việc duy trì và sử dụng hiệu quả nguồn nhân sự trong doanh nghiệp. Việc duy trì nguồn lực bao gồm những hoạt động như
- Kích thích, động viên người lao động thể hiện thông qua các chính sách lương bổng, thăng tiến, phụ cấp, tiền thưởng, đánh giá năng lực theo kỳ; và
- Duy trì, phát triển các mối quan hệ lao động tốt đẹp, lâu dài, ổn định thể hiện thông qua việc ký kết hợp đồng, giải quyết tranh chấp lao động, xử lý kỷ luật, cải thiện môi trường làm việc, y tế, bảo hiểm, an toàn vệ sinh lao động,….
Doanh nghiệp giải quyết tốt chức năng này sẽ là nền tảng thúc đẩy sự phát triển và lớn mạnh của doanh nghiệp cũng như trong nội bộ doanh nghiệp, góp phần xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và bền vững giữa doanh nghiệp và người lao động, giảm thiểu các khả năng phát sinh tranh chấp trong doanh nghiệp.
Một số quy định pháp luật ảnh hưởng đến quản trị nhân sự trong doanh nghiệp
Quy định về hợp đồng lao động và việc xây dựng nội quy, quy chế nội bộ áp dụng đối với người lao động
Hợp đồng lao động, nội quy lao động, quy chế dân chủ, thoả ước lao động tập thể… được xem là tổng quát thể thức các quy định đã được xây dựng và hợp pháp hoá trong một doanh nghiệp thể hiện rõ ràng và phản ánh chân thật nhất bức tranh tổng thể về quản trị nhân sự.
Theo Điều 13 của Bộ luật Lao động, hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và doanh nghiệp trong đó bao gồm các điều khoản về thời gian làm việc, tiền lương, thời hạn hợp đồng, bảo hiểm xã hội, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của hai bên và một số thỏa thuận khác. Trong khi đó, các văn bản như nội quy lao động, thoả ước lao động tập thể, quy chế dân chủ…là những văn bản doanh nghiệp xây dựng và ban hành sau khi lấy ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở (công đoàn và tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp. Những văn bản này đưa ra các quy định nội bộ, chính sách của doanh nghiệp có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động trong doanh nghiệp, bên cạnh hợp đồng lao động. Tuy nhiên, lưu ý rằng nội dung của những văn bản pháp lý trên không được trái với quy định pháp luật về lao động.
Một doanh nghiệp quản trị nhân sự tốt sẽ có những chính sách và điều khoản về công việc khiến người lao động cảm thấy hài lòng và muốn cống hiến năng lực của mình, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Quy định về đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề
Theo Điều 60 của Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp có trách nhiệm xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, phát triển kỹ năng nghề cho người lao động đang làm việc cho mình. Xem xét ở khía cạnh Quản trị Nhân sự, hoạt động này được xem là quyền lợi của người lao độngcũng đồng thời là trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc đào tạo, bồi dưỡng người lao động để họ có đủ kiến thức chuyên môn và kỹ năng làm việc. Ngoài ra, việc xây dựng, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho người lao động cũng là một chính sách thu hút người lao động và đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao để hỗ trợ tích cực cho hoạt động của doanh nghiệp.
Chế độ tiền lương, thưởng; bảo hiểm
Chế độ tiền lương, thưởng, bảo hiểm là những chế độ đãi ngộ mà người lao động quan tâm nhất khi làm việc tại doanh nghiệp bởi nó là yếu tố quyết định mức độ gắn bó và giữ chân những nguồn lực tiềm năng, có chất lượng.
- Chế độ tiền lương, thưởng:
Theo Điều 90 và Điều 104 của Bộ luật Lao động 2019, tiền lương, thưởng là kết quả từ quá trình lao động của người lao động. Đây cũng là công cụ để doanh nghiệp tạo ra sự ràng buộc, quản lý, giám sát và đánh giá năng lực người lao động.
Kết quả của hoạt động quản trị nhân sự trong vấn đề này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực trách nhiệm, chất lượng công việc và sự nỗ lực của người lao động trong việc đóng góp vào tiến trình thành công của một doanh nghiệp.
- Chế độ về bảo hiểm
Theo Điều 168 của Bộ luật Lao động 2019, việc doanh nghiệp phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp chính là để đảm bảo các rủi ro lao động có thể xảy ra đối với người lao động của mình. Chế độ bảo hiểm là một cơ chế bảo vệ quyền và lợi ích cho nguồn lực con người trong một doanh nghiệp, thể hiện tầm nhìn xa và sự quan tâm đến phúc lợi của người lao động, góp phần nâng cao uy tín, thương hiệu, tạo động lực làm việc cho nhân sự trong một doanh nghiệp.
Vấn đề xử lý kỷ luật lao động, giải quyết tranh chấp lao động
Xử lý kỷ luật lao động vừa là cơ chế răn đe vừa là hàng rào pháp lý quy định về phạm vi quyền hạn của người lao động trong doanh nghiệp. Mặt khác, tranh chấp lao động là một vấn đề nhạy cảm có thể xảy ra trong bất kỳ doanh nghiệp nào, việc giải quyết một tranh chấp lao động của doanh nghiệp sẽ thể hiện được sự công tâm, khách quan và uy tín của một doanh nghiệp.
Đối với vấn đề này, để có cơ sở ra các quyết định xử lý kỷ luật lao động và giải quyết tranh chấp lao động thỏa đáng, doanh nghiệp cần xây dựng nội quy lao động của mình cụ thể, rõ ràng, nhất quán và không được trái với quy định pháp luật về lao động và quy định có liên quan[1].
Một số khuyến nghị trong việc Quản trị Nhân sự
Dựa vào các phân tích nêu trên, một số khuyến nghị đưa ra để doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản trị nguồn lực ngày một vững mạnh và phát triển hơn như sau:
- Thứ nhất, xây dựng một nền tảng quản trị chặt chẽ, từ quy trình tuyển dụng, đào tạo, quản lý và giám sát người lao động, tuy nhiên phải đảm bảo được các quyền tự do và sự riêng tư, thoải mái của người lao động trong doanh nghiệp. Để thực hiện được điều này, những nhà quản lý trong doanh nghiệp phải trau dồi các kỹ năng lãnh đạo, không ngừng cập nhật xu thế quản trị nhân sự ở các doanh nghiệp thành công, lắng nghe và đặt mình vào vị trí của người lao động.
- Thứ hai, có sự đầu tư trong các chính sách phúc lợi, đãi ngộ, trang bị kỹ năng đối với người lao động làm việc cho mình. Con người chính là tài nguyên then chốt của một doanh nghiệp, vì vậy, sự đầu tư về các lợi ích cho nguồn tài nguyên này chính là chìa khóa cho bất cứ doanh nghiệp nào muốn đạt đến sự thành công và toàn diện trong khía cạnh quản trị con người. Xây dựng một chính sách đãi ngộ tốt sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu được các chi phí tuyển dụng mới, hiệu quả trong việc giữ chân người tài và thiết lập mối quan hệ gắn bó giữa người lao động và doanh nghiệp.
- Thứ ba, doanh nghiệp nên xây dựng những cơ chế để đánh giá mức độ hoàn thành công việc, xây dựng những thang bậc thử thách để thúc đẩy sự cạnh tranh và kích thích người lao động chinh phục. Quản trị nhân sự sẽ thật sự hiệu quả khi nó vừa đáp ứng được các tiêu chí chất lượng trong hoạt động kinh doanh đứng trên phương diện của doanh nghiệp, vừa đáp ứng được các nhu cầu về vật chất và tinh thần đứng trên phương diện của người lao động.
Trên đây là nội dung khái quát liên quan đến Quản trị nhân sự – Nền tảng phát triển bền vững của mọi doanh nghiệpmà Phước và Các Cộng Sự chia sẻ đến bạn đọc. Nếu Quý khách hàng gặp bất kỳ khó khăn nào liên quan đến lĩnh vực pháp lý, vui lòng liên hệ chúng tôi. Phước và Các Cộng Sự là một công ty luật được thành lập tại Việt Nam và hiện có gần 100 thành viên đang làm việc tại ba văn phòng Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng. Phước và Các Cộng Sự cũng được đánh giá là một trong những công ty luật có đội ngũ nhân viên chuyên sâu trong lĩnh vực pháp lý hàng đầu tại Việt Nam mà có các lĩnh vực hành nghề được đánh giá đứng đầu trên thị trường pháp lý như Lao động và Việc làm, Thuế, Mua bán và Sáp nhập, Tranh tụng. Chúng tôi tự tin là một trong những Công ty Luật cung cấp dịch vụ pháp lý tốt nhất đến Quý khách hàng.
[1] Điều 118.2 Bộ luật Lao động 2019